Nguồn cung thiếu do chưa tái đàn kịp sau dịch tả heo châu Phi nên giá tăng đột biến, theo giải thích của Thứ trưởng Công Thương Đỗ Thắng Hải.
Tại họp báo Chính phủ chiều tối 5/5, trả lời về việc giá bất chấp "lệnh" giảm giá từ Chính phủ, ông Đỗ Thắng Hải - Thứ trưởng Công Thương giải thích đây là vì cơ chế thị trường.
Ông phân tích, cung thịt heo hiện vẫn thiếu do yếu tố khách quan khi vẫn chưa tái đàn kịp sau đợt dịch tả heo châu Phi. Hiện vẫn còn một số tỉnh chưa công bố hết dịch, nên nông dân vẫn chưa yên tâm tái đàn. Mặt khác, giá con giống tăng cao, 2-3 triệu đồng một con, cũng khiến người chăn nuôi thiếu vốn khi muốn tái đàn.
Thịt heo bày bán tại hệ thống siêu thị ở Hà Nội. Ảnh: Anh Minh
Tính toán của Bộ Nông nghiệp & Phát triển nông thôn cho biết, tổng đàn heo năm nay giảm 21% so với năm ngoái, cá biệt tại một số tỉnh, thành phố con số này là hơn 50%. Trong khi 20 doanh nghiệp chăn nuôi heo lớn chỉ chiếm 35% thị phần, còn lại phụ thuộc vào các hộ chăn nuôi nhỏ lẻ. Hộ chăn nuôi gặp khó khăn nên cung thiếu càng thêm thiếu. Dự kiến, tới cuối năm nay tổng đàn heo cả nước mới có thể quay trở lại như trước khi có dịch, lúc đó mới đủ cung thịt cho nhu cầu tiêu dùng trong nước.
Bù đắp lượng thịt thiếu, Thủ tướng cho phép nhập khẩu 100.000 tấn thịt heo nhưng thực tế tới hết tháng 4 mới nhập được một nửa số này. Ông Hải cho hay, việc nhập khẩu thịt heo sẽ được tăng cường để đủ số lượng được giao, giúp giảm giá thịt trong nước.
Ông cũng khẳng định, quá trình nhập khẩu doanh nghiệp không cần phải tới bất kỳ bộ, ngành nào, như Bộ Công Thương, mà chỉ cần giấy chứng nhận an toàn thực phẩm của Chi cục thú y vùng, sau đó làm thủ tục thông quan tại hải quan.
Bổ sung, ông Trần Quốc Phương – Thứ trưởng Kế hoạch & Đầu tư cho rằng, thách thức hiện nay là thói quen dùng thịt tươi của người dân nên họ khá thờ ơ với . Vì thế, doanh nghiệp nhập khẩu cũng dè dặt, không dám nhập về nhiều bởi "nhập về không bán được thì lỗ". Thói quen tiêu dùng này, ông Phương nói, cũng khiến điều hành thị trường khó khăn hơn.
Dù vậy, với các giải pháp đang triển khai, Thứ trưởng Công Thương Đỗ Thắng Hải hy vọng, tới cuối năm giá thịt heo bình ổn như trước khi có dịch tả châu Phi.
Ngày 5/5, giá heo hơi vẫn ở mức rất cao, phổ biến 88.000 - 90.000 đồng một kg. Ở khu vực miền Bắc, giá heo hơi ở ngưỡng 90.000 - 93.000 đồng một kg. Còn tại phía Nam, giá heo hơi giảm 5.000 đồng so với tuần trước, ở mức 83.000 đồng một kg.
Trước đó, tại cuộc họp Ban chỉ đạo điều hành giá giữa tháng 4, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc - Trưởng ban chỉ đạo giá, cho rằng giá heo hơi hiện tăng hơn 90.000 đồng một kg là "quá đáng".
Ông yêu cầu các bộ kiểm tra việc thao túng giá, đầu cơ, trục lợi và tăng nguồn cung trong nước cũng như tăng nhập khẩu. Ông giao các bộ, ngành "bằng mọi biện pháp trước mắt giảm giá thịt heo hơi về 60.000 đồng một kg".
Anh Minh