Sức mua yếu, nguyên liệu đầu vào hạ nhiệt, nhiều loại hàng hóa, nhất là thực phẩm hiện giảm giá hàng chục phần trăm so với cùng kỳ năm ngoái.
Chị Oanh, tổ trưởng dây chuyền may giày dép ở quận Tân Bình (TP HCM), cho hay thời gian gần đây, chị bớt căng thẳng khi ra chợ mua thực phẩm mỗi sáng. "Trứng, thịt và rau củ hiện đã giảm 10-30% so với cùng kỳ năm ngoái, thậm chí có món giảm 50%", chị nói.
Không riêng khách mua, người bán hàng cũng thấy mặt bằng giá hiện nay hạ nhiệt mạnh so với một năm trước. Chủ sạp bán lẻ trên đường Lê Đức Thọ (Gò Vấp) cho biết giá hàng hoá từ đầu năm đến nay liên tục đi xuống, trong đó dầu ăn, đường, mắm... hiện giảm 10-30%.
Sạp rau củ tại chợ Xóm Mới (Gò Vấp). Ảnh: Thi Hà
Ghi nhận của VnExpress tại các chợ truyền thống và hệ thống các siêu thị hiện đại cũng cho thấy nhóm rau củ, thịt gia súc, gia cầm, trứng, trái cây và gia vị đang giảm tới 30% so với cùng kỳ 2022. Trong đó, rau xanh là nhóm rớt giá mạnh nhất.
Cụ thể, các loại rau như xà lách, cải xoong, cải xanh dao động 25.000-35.000 đồng một kg, giảm 30% so với một năm trước. Nhóm hàng rau gia vị giảm một nửa, trong đó cà chua, dưa leo, hành lá hiện còn 10.000-30.000 đồng một kg (tùy loại).
Nhóm thực phẩm tươi sống như thịt heo, bò, gà cũng hạ 10-30%. Hiện thịt heo ba chỉ tại các chợ truyền thống giảm từ 180.000 đồng một kg xuống 150.000-160.000 đồng; cánh và đùi gà công nghiệp 80.000 đồng một kg còn 45.000-60.000 đồng.
Trứng gà ta từ mức đỉnh năm ngoái 45.000 đồng (10 quả), nay còn 32.000 đồng, gà công nghiệp loại lớn giảm 10.000 đồng chục quả xuống 30.000 đồng.
Năm nay, nhóm trái cây cũng không ngoại lệ khi hầu hết đặc sản như mận hậu, vải thiều, xoài cát Hòa Lộc đều sụt giá 10-20%.
Với nhóm gia vị phục vụ cho bữa ăn hằng ngày của các bà nội trợ hiện cũng rẻ hơn nhiều so với cùng kỳ 2022. Trong đó, giá dầu ăn, đường giảm 5-20%.
So sánh giá một số loại nhiên liệu, thực phẩm thiết yếu tháng 6/2023 với cùng kỳ năm trước. Đồ hoạ: Đăng Hiếu
Hàng hóa lao dốc theo các tiểu thương do sức mua trên thị trường giảm sút trong khi nguồn cung dồi dào. "Năm nay, mưa không nhiều như mọi năm nên sản lượng rau rất cao. Trong khi đó, 5 tháng đầu năm, sức mua giảm 20-30% so với cùng kỳ khiến giá nhiều hàng hóa lao dốc mạnh", chị Hiền, tiểu thương bán rau củ tại chợ Xóm Mới (Gò Vấp) nêu nguyên nhân giá rau xanh giảm.
Tương tự với mặt hàng thực phẩm, ông Phan Văn Dũng - Phó tổng giám đốc công ty Vissan - cho biết ngoài sức mua yếu, thời gian qua giá thịt heo liên tục biến động khiến cho sản phẩm được điều chỉnh giảm. Bước sang tháng 6, giá heo đã quay đầu tăng nhưng mãi lực tiêu dùng phục hồi chậm nên công ty vẫn khuyến mãi giảm giá các sản phẩm 10-20% (tùy loại).
Báo cáo của Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn cũng cho thấy nguồn cung gia súc gia cầm, rau quả 5 tháng đầu năm tăng 3-5% so với cùng kỳ. Do đó, giá nhiều hàng hóa có xu hướng giảm mạnh. Bên cạnh các mặt hàng trên, trong nhóm thủy hải sản như tôm và cá tra cũng lao dốc mạnh nhất so với cùng kỳ năm ngoái.
Theo Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP), xuất khẩu tôm sang các thị trường chính đều giảm từ 28-50%. Điều này tiếp tục tạo áp lực vào giá tôm nguyên liệu tại khu vực Đồng bằng sông Cửu Long, trong khi lượng thu hoạch tăng cao dẫn đến cung vượt cầu.
Chi phí vận chuyển hạ nhiệt 5-7% nhờ giá xăng và dầu 6 tháng đầu năm giảm 30% so với cùng kỳ năm trước cũng giúp giá hàng hoá đi xuống. Nếu giá xăng RON 95 III trong kỳ điều chỉnh ngày 21/6/2022 đạt đỉnh 32.870 đồng một lít, nay còn 22.010 đồng một lít. Tương tự, giá dầu Diesel giảm từ 30.000 đồng xuống còn 18.000 đồng một lít.
Tại TP HCM, các hãng vận chuyển hàng hóa cho biết đã điều chỉnh các loại cước giảm 10-25%. Theo đó, thay vì 2.000 đồng một kg hàng hóa cho các chặng vận chuyển đường dài trên 500 km, nay còn 1.500 đồng một kg. Với những nhóm hàng hóa vận chuyển theo khối, mức giá hạ 50.000-150.000 đồng cho mỗi chuyến.
Nói với VnExpress, Giám đốc một doanh nghiệp sản xuất dầu ăn và gia vị ở TP HCM cho biết 5 tháng đầu năm nay, doanh nghiệp ông đã bớt áp lực tăng giá khi cước vận chuyển và nguyên liệu quay đầu giảm. Hiện, giá dầu cọ trên thế giới giảm trên 15%, có lúc loại này rớt đến 23%.
Người dân mua hàng tại siêu thị Go vào chiều 18/6. Ảnh: Thanh Tùng
Ngoài ra, các nguyên liệu phục vụ cho chế biến trên thế giới quay đầu giảm cũng giúp nhiều sản phẩm sản xuất ra rẻ hơn. Hiện giá nguyên liệu cơ bản lao dốc mạnh. Theo Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF), giá lương thực cơ bản toàn cầu 5 tháng đầu năm nay đã giảm 21% so với cùng kỳ năm ngoái.
Chỉ số giá lương thực của Tổ chức Nông lương Liên hiệp quốc (FAO) cho thấy, lương thực cơ bản được giao dịch nhiều nhất thế giới như ngũ cốc, sữa và dầu ăn đã giảm 22% trong vòng một năm qua. Trong đó, giá dầu thực vật giảm nhiều nhất, với mức điều chỉnh 48%, phản ánh giá đồng loạt giảm ở dầu cọ, dầu đậu nành, dầu hạt nho và dầu hạt hướng dương.
Phó chuyên gia kinh tế trưởng của Ngân hàng Thế giới (WB) Ayhan Kose, nhận định rằng giá hàng hóa cơ bản toàn cầu đang trong xu hướng giảm. Nguyên nhân là do kinh tế thế giới tăng trưởng chậm lại, tác động của các cuộc chiến tranh, dịch bệnh khiến sức mua giảm. Dẫu vậy, theo ông nền kinh tế sẽ tốt hơn vào 2024 nếu các ngân hàng trung ương có cách điều tiết chính sách tiền tệ phù hợp với bối cảnh thị trường.
Trong nước, các doanh nghiệp sản xuất cho biết thị trường đang có dấu hiệu phục hồi nhẹ. Các nhà bản lẻ hiện đại tại TP HCM nhìn nhận sức mua tháng 5,6 đã tăng thêm 1-2% so với các tháng đầu năm. Do đó, họ kỳ vọng từ quý III, thị trường hàng hóa sẽ sôi động trở lại khi mùa lễ hội diễn ra nhiều hơn.
Thi Hà