Ngành ôtô Nga chịu ảnh hưởng từ lệnh trừng phạt khiến sản xuất lao dốc, giá cả tăng vọt, người mua phải chuyển sang các xe cũ giá rẻ hơn.
Các nhà phân tích vẫn đang tranh cãi về hiệu quả các lệnh trừng phạt kinh tế của phương Tây lên Nga. Nhưng với ngành xe hơi, tác động này có thể nhận thấy khá rõ, do Nga phụ thuộc vào các hãng xe ngoại và linh kiện nhập khẩu.
Số tiền người Nga chi cho xe mới đã giảm 52% xuống 1.500 tỷ rouble (20,4 tỷ USD) năm ngoái. Số xe mới được bán ra giảm 58,8%. Sản xuất xe hơi cũng xuống thấp nhất kể từ năm 1991, khi các hãng xe phương Tây dừng hoạt động và bán nhà máy.
Chi tiêu nói chung cho cả xe mới và xe cũ giảm 15% năm 2022, theo số liệu của hãng phân tích dữ liệu xe hơi Nga Autostat. Dù vậy, chi cho xe cũ tăng 14%. Xe cũ đóng góp gần ba phần tư số xe được bán ra, tăng 55% so với năm 2021.
Xe cũ trong một đại lý ôtô ở Moskva. Ảnh: Reuters
"Dòng tiền đang chảy sang thị trường xe cũ. Trong khi đó, cấu trúc thị trường xe mới đã thay đổi đáng kể. Xe Lada và xe Trung Quốc có giá quanh 2 triệu ruble vẫn có ở Nga. Nhưng các thương hiệu xe sang gần như đã đi hết", CEO Autostat Sergei Udalov cho biết trên Reuters.
Lạm phát 12% năm ngoái phần nào khiến thu nhập khả dụng của người Nga giảm 1%, theo cơ quan thống kê Nga Rosstat. Các hãng bán lẻ đã đầu tư mạnh vào mô hình cửa hàng giá rẻ. Xu hướng này cũng đang hiện rõ trong ngành xe hơi.
Anton – nhân viên một công ty lớn tại Nga – đã mua một chiếc Skoda cũ tháng 12 năm ngoái. Anh thích xe phương Tây sản xuất hơn là xe nội hoặc xe Trung Quốc.
Với giá 2,5 triệu ruble, chiếc Skoda của anh đắt hơn 1 triệu ruble so với năm ngoái. Tuy nhiên, nó vẫn rẻ hơn 1 triệu ruble so với xe mới. Anton cho biết anh cảm thấy may mắn vì mua được chiếc xe có số km đã đi ít, vì lượng xe loại này còn không nhiều. "Xe mới giờ chỉ dành cho người giàu thôi, trừ phi mua Lada hay xe Trung Quốc", anh nói.
Theo Autostat, giá trung bình xe mới được bán ra năm ngoái tăng 17% lên 2,33 triệu ruble. Giá xe cũ còn tăng mạnh hơn, thêm 32% lên 890.000 ruble.
Hãng xe Séc Skoda Auto - thuộc Volkswagen - cho biết số xe giao đến Nga đã giảm 80% năm ngoái. Volkswagen đã đóng cửa nhà máy ở Nga và dừng nhập khẩu. Tuy nhiên, họ vẫn chưa đồng ý bán nhà máy như một số hãng khác.
Renault (Pháp) thì đã bán cổ phần lớn trong Avtovaz (Nga) cho chính phủ Nga với giá chỉ 1 ruble. Dẫu vậy, họ có lựa chọn mua lại sau 6 năm. Cơ sở của Nissan tại đây cũng được bán với giá 1 euro.
Làn sóng doanh nghiệp phương Tây rời Nga còn giúp các thương hiệu Trung Quốc dần chiếm lĩnh thị trường. Ví dụ, động cơ của JAC (Trung Quốc) đã được sử dụng để hồi sinh dòng xe Moskvich tại Nga.
Các nhà phân tích dự báo doanh số bán xe mới tại nước này tăng lên 800.000 chiếc năm nay, so với gần 690.000 chiếc năm ngoái. Tuy nhiên, con số này vẫn thấp hơn nhiều mức 1,6 triệu chiếc năm 2021.
Hà Thu (theo Reuters)