Đại dịch thúc đẩy làm việc từ xa, khiến văn phòng từ vị thế khan hàng, giá cao phải chịu áp lực hạ giá, nhu cầu thuê thay đổi.
Bà Trang Bùi, Giám đốc cấp cao thị trường Việt Nam của JLL cho biết, cũng như trên thế giới, tại Việt Nam, hầu hết các công ty trên toàn quốc, đặc biệt là đô thị lớn như TP HCM đã thực hiện cách ly xã hội và mô hình làm việc tại nhà trở nên phổ biến hơn.
Số lượng người lao động làm việc tại nhà cao kỷ lục. Các cao ốc văn phòng đóng cửa hoặc hạn chế số lượng người và ngày giờ làm việc. Thị trường văn phòng xuất hiện nhiều trường hợp giảm giá thuê hoặc giãn thời gian trả tiền thuê. Nếu đặt trong bối cảnh 5 năm qua thị trường văn phòng cho thuê liên tục tăng giá và khan hiếm hàng hóa, cung không đủ cầu, Covid-19 là bước ngoặt hạ nhiệt cơn sốt này.
Trong quý I, các áp lực giảm giá thuê đã bắt đầu đè nặng thị trường này từ tháng 3. Chủ các tòa nhà lớn có nhiều diện tích trống, đặc biệt những tòa nhà mới hoàn thành, đang đứng trước chọn lựa cần xem xét điều chỉnh giá thuê và chính sách cho thuê ưu đãi hơn. Một vài chủ tài sản đã xem xét hoặc thực hiện các chính sách hỗ trợ cho khách thuê dưới dạng miễn hoặc giảm tiền thuê, phí dịch vụ hoặc phụ phí trong thời gian thực hiện cách ly xã hội.
Thị trường văn phòng cho thuê TP HCM. Ảnh: Lucas Nguyễn
Trước đây làm việc từ xa chỉ phổ biến trong giới lao động tự do hoặc công nghệ thông tin nhưng Covid-19 đang đảo lộn những trật tự cũ. Dịch bệnh đã thúc đẩy nhiều doanh nghiệp thực sự thử nghiệm mô hình làm việc từ xa, chuyển từ tâm lý hạn chế sang cởi mở với khái niệm này.
Theo bà Trang, Covid-19 sẽ tác động đến thị trường văn phòng cho thuê theo hai hướng chính. Thứ nhất, định nghĩa lại mục đích của văn phòng truyền thống và đánh giá tính hiệu quả của mô hình văn phòng kiểu cũ này. Thứ hai, thay đổi cách các công ty chọn thuê văn phòng và điều này gây một áp lực không nhỏ lên các văn phòng truyền thống. Việc chuyển nơi làm việc từ văn phòng sang tại gia khiến thước đo năng suất làm việc của hầu hết doanh nghiệp bắt đầu thay đổi. Các công ty có thể sẽ không dựa vào việc nhân viên có mặt ở văn phòng để chấm công như trước nữa.
Ngay cả sau khi đại dịch được kiểm soát, nhiều khả năng mô hình làm việc từ xa vẫn phát triển, dù vẫn còn một số thách thức nhất định. Các công ty sẽ chú trọng hơn đến kế hoạch kinh doanh liên tục và xây dụng mô hình làm việc từ xa hiệu quả hơn. Nhiều doanh nghiệp đã bắt đầu mạnh dạn đầu tư công nghệ, lên chiến lược cho hậu Covid-19, có thể cho phép nhân viên lựa chọn địa điểm tùy theo nhu cầu công việc. Trong tương lai, không gian văn phòng có thể dành cho các công việc cần có sự tương tác với đồng nghiệp, những công việc có thể làm một mình sẽ tiếp tục thực hiện từ xa.
Khi làm việc từ xa trở nên phổ biến hơn nữa, công nghệ và các không gian linh hoạt sẽ là hạng mục đầu tư cố định của doanh nghiệp. Điều này cũng sẽ tác động đến nhu cầu của khách thuê và chủ tòa nhà. Những tòa nhà chú trọng đầu tư vào hạng mục sức khỏe và không gian xanh cho người lao động sẽ chiếm ưu thế.
Nếu nhìn xa hơn, Covid-19 đã tạo động lực thúc đẩy đầu tư phát triển mô hình làm việc từ xa và công nghệ tương tác trực tuyến ở đại đa số các doanh nghiệp. Điều này có thể xem là một mối đe dọa cho nhu cầu văn phòng truyền thống trong tương lai. Doanh nghiệp sẽ tập trung tối ưu hóa không gian văn phòng, từ đó nâng cao hiệu quả danh mục đầu tư. Một cảnh báo được đặt ra là đã đến lúc cần có chiến lược đầu tư mới mẻ hơn cho thị trường văn phòng sau khi đại dịch được kiểm soát.
Trung Tín