Tại kỳ điều hành giá bán lẻ xăng dầu ngày 4/1, giá xăng E5 RON 92 được giữ nguyên còn RON 95 lại không được nhắc đến. Tuy nhiên, thực tế giá RON 95 lại tăng 810 đồng một lít lên 20.090 - 20.290 đồng, tuỳ vùng.
Trước việc bị nghi ngờ liên Bộ "âm thầm" để doanh nghiệp tự quyết giá xăng RON 95 và không cập nhật giá cơ sở loại xăng này trong văn bản điều hành, đại diện Bộ Công Thương khẳng định không cố tình "bỏ quên" mặt hàng này.
Tuy nhiên cơ quan quản lý khẳng định sẽ theo dõi diễn biến thị trường để có biện pháp quản lý phù hợp. "Thời gian tới, khi lượng sử dụng xăng RON95 tiêu chuẩn Euro 3, Euro 4 tăng lên, kéo theo nhiều người sử dụng chủng loại xăng này, liên Bộ sẽ báo cáo Chính phủ tính toán công bố giá cơ sở mặt hàng xăng RON95”, đại diện Bộ Công Thương cho hay.
Nói thêm về quy định chỉ công bố giá cơ sở mặt hàng xăng dầu dùng phổ biến, vị này dẫn Khoản 4 Điều 3 Thông tư liên tịch số 39/2014, quy định giá cơ sở các mặt hàng xăng dầu tiêu dùng phổ biến trên thị trường là căn cứ để cơ quan quản lý nhà nước điều hành giá bán lẻ xăng dầu trong nước.
"Tiêu dùng phổ biến trên thị trường ở đây bao hàm ý nghĩa phục vụ cho đa số các đối tượng, phương tiện sử dụng, tuy nhiên có tính đến sản lượng tiêu thụ của từng loại mặt hàng", ông giải thích.
 |
|
Chênh lệch giá bán xăng E5 RON 92 và RON 95 lên tới gần 2.000 đồng một lít. |
Trước đây 2 loại xăng RON 92 và RON 95 đều được tiêu thụ nhưng do xăng RON92 phù hợp cho đa số phương tiện nên là mặt hàng tiêu dùng phổ biến và được nhà điều hành tính toán, công bố giá cơ sở. Sau này loại xăng E5 RON 92 có thành phần 5% cồn ethanol E100 đóng vai trò chất phụ gia giúp tăng chỉ số RON của sản phẩm xăng, nên đây cũng được coi là mặt hàng phổ biến.
Còn xăng RON95 do lượng tiêu thụ thấp nên chưa được xem là "mặt hàng xăng tiêu dùng phổ biến trên thị trường". Do đó liên Bộ Công Thương - Tài chính tiếp tục tính toán, công bố giá cơ sở mặt hàng xăng E5 RON92 và như trước đây cũng chưa tính toán xăng RON95.
Theo giải thích của một lãnh đạo một doanh nghiệp đầu mối xăng dầu phía Bắc, giá bán xăng RON 95 tăng là do giá thế giới biến động, ảnh hưởng trực tiếp tới giá bán lẻ khoảng 300 đồng một lít. Cùng với đó, việc ngừng chi Quỹ bình ổn giá với xăng khoáng từ 1/1/2018 cũng khiến xăng RON 95 đắt thêm 500 đồng mỗi lít. "Trước diễn biến này doanh nghiệp không còn cách nào ngoài phải tăng giá bán theo giá thế giới. Chúng tôi đã có văn bản báo cáo liên Bộ diễn biến giá này", ông nói.
Dù vậy các chuyên gia không đồng tình và cho rằng khi không còn xăng RON 92 giữ vai trò "soi chiếu", cơ quan điều hành cần công bố giá cơ sở các mặt hàng xăng, trong đó có RON 95, để có công cụ kiểm soát giá, tránh thiệt cho người tiêu dùng. "Đó vừa là yêu cầu của pháp luật, vừa là yêu cầu thực tiễn quản lý", ông Nguyễn Tiến Thoả - nguyên Cục trưởng Cục quản lý giá (Bộ Tài chính) nói.
Từ đầu năm 2017 đến nay, xăng RON 95 đã có 10 lần tăng, 9 lần giảm. Nhờ các đợt tăng giá, mỗi lít xăng RON 95 III và IV hiện đã cao cách biệt so với xăng sinh học E5 RON 92 từ 1.850 đến 2.050 đồng một lít. Mức chênh này, theo các doanh nghiệp và nhà điều hành, đủ để người tiêu dùng cân nhắc chọn loại xăng nào rẻ hơn để dùng.
"Với mức chênh lệch khoảng 2.000 đồng một lít hiện nay sẽ khuyến khích người dân dùng xăng E5 nhiều hơn trước", lãnh đạo một doanh nghiệp xăng dầu đầu mối nhận định.
Về tình hình tiêu thụ xăng E5, các doanh nghiệp kinh doanh đầu mối đều cho rằng phải ít nhất sau 1 - 3 tháng mới rõ tỷ lệ tiêu thụ E5 hay RON 95 được lựa chọn nhiều hơn. Tuy nhiên, cập nhật sơ bộ qua 3 ngày đầu năm 2018 sản lượng tiêu thụ chuyển từ xăng RON92 sang xăng E5 RON92 trên cả nước chiếm trung bình khoảng 60%. Tại thị trường Hà Nội báo cáo của Tổng công ty Xăng dầu Quân đội, Công ty cổ phần xăng dầu dầu khí Hà Nội cho thấy, sản lượng tiêu thụ xăng E5 RON92 đạt khoảng 180-200% so với lượng tiêu thụ xăng RON95.
Trong khi đó lãnh đạo Petrolimex cho biết, sản lượng tiêu thụ xăng E5 tăng sau khi tập đoàn rút dần xăng RON 92 ra khỏi thị trường nhưng phải hết quý I mới có thống kê đầy đủ tỷ lệ sử dụng xăng sinh học.
Còn Tổng công ty Dầu Việt Nam (PVOil) cho biết, sản lượng xăng E5 RON 92 bán ra tại các cửa hàng xăng dầu của PVOIL đạt khoảng 600-650 m3 một ngày, tăng gấp 2,5 lần so với trước và chiếm tỷ trọng khoảng 70% tổng lượng xăng bán ra.
Anh Minh